Τρίτη 24 Ιουλίου 2018

Η σύγκριση δύο μεγάλων πυρκαγιών



ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΤΙΚΕΤΕΣ:
Ο παραλληλισμός της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι Αττικής με αυτή στην Ηλεία το 2007 έγινε το βράδυ της Δευτέρας από τα πιο επίσημα χείλη. Τότε, εκπρόσωποι του κρατικού μηχανισμού μιλούσαν για
«οργανωμένο σχέδιο αποσταθεροποίησης» της κυβέρνησης, αλλά διαψεύσθηκαν στην πορεία από τις αποκαλύψεις για ολιγωρία και αμέλεια των αρμοδίων. Τώρα, έγινε ξανά λόγος για «ασύμμετρη απειλή», χωρίς να είναι ακόμη γνωστή η ακριβής αιτία της καταστροφής. Πάντως, αν και οι καιρικές συνθήκες δεν ήταν τελείως ταυτόσημες, τα δύο συμβάντα εμφανίζουν ομοιότητες. Οπως τότε, έτσι και τώρα οι περισσότερες απώλειες σημειώθηκαν κατά τη διαφυγή, επειδή ο κόσμος εγκλωβίστηκε είτε στα οχήματά του ή σε εκτάσεις που κυκλώθηκαν από τη φωτιά.
Σύμφωνα με το 270 σελίδων σκεπτικό της απόφασης του Αρείου Πάγου για τις πυρκαγιές της Ηλείας που είναι σε γνώση της «Κ», η φωτιά ξεκίνησε στις 24 Αυγούστου 2007 από σπίτι στον οικισμό Παλαιοχωρίου. Μια γυναίκα ετοίμαζε κόλλυβα για το μνημόσυνο του συζύγου της. Αφησε το σκεύος χωρίς επίβλεψη σε αποθήκη με 800 κιλά λάδι και κρασί, πλάι σε φιάλη υγραερίου. Ηταν θέμα χρόνου να ξεσπάσει φωτιά, ειδικά όταν φυσούσαν άνεμοι των 6 μποφόρ και επικρατούσε καύσωνας με τη θερμοκρασία στους 41 βαθμούς Κελσίου.
Η πυρκαγιά εξαπλώθηκε γρήγορα εκείνο το απόγευμα. Μέσα σε μόλις 15 λεπτά, μεταξύ 15.45 και 16.00, έχασαν τη ζωή τους 26 άνθρωποι. Οι περισσότεροι νεκροί εντοπίστηκαν στην επαρχιακή οδό Ζαχάρως - Αρτέμιδας, όπου είχαν εγκλωβιστεί με τα αυτοκίνητά τους. Αργότερα εντοπίστηκαν και άλλες σοροί. Αντίστοιχες εικόνες παγίδευσης ανθρώπων καταγράφηκαν την περασμένη Δευτέρα στο Μάτι Αττικής.
Τον Αύγουστο του 2007 είχε προηγηθεί ένα ξηρό καλοκαίρι, με χαμηλή υγρασία και ισχυρούς ανέμους. Φέτος, όμως, οι συνθήκες ήταν διαφορετικές. Μπορεί να έπνεαν ισχυρότατοι άνεμοι τη στιγμή που εκδηλώθηκε η πυρκαγιά αρχικά στην Καλλιτεχνούπολη, αλλά είχαν προηγηθεί βροχεροί μήνες και η σχετική υγρασία παρέπεμπε σε επίπεδα άνοιξης. Η Δευτέρα ήταν η πρώτη ημέρα που θα δοκιμαζόταν ο κρατικός μηχανισμός το φετινό καλοκαίρι λόγω ανέμων και ζέστης.
Η ενημέρωση
Ο Αρειος Πάγος έκρινε για τις πυρκαγιές της Ηλείας ότι παρά την υψηλή επικινδυνότητα εκείνης της ημέρας δεν είχαν ληφθεί επαρκή μέτρα ενημέρωσης των πολιτών. Σύμφωνα με την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου έπρεπε να γίνουν τότε προφορικές ανακοινώσεις, μεγαφωνικές ειδοποιήσεις, αλλά και περιπολίες οχημάτων του δήμου και της αστυνομίας.
Αντίστοιχα, σύμφωνα με μαρτυρίες διασωθέντων στο Μάτι Αττικής, δεν λήφθηκε κάποιο παρόμοιο μέτρο στη δική τους περίπτωση. Ηταν πλέον αργά όταν η φωτιά πέρασε τη λεωφόρο Μαραθώνος και έφτασε στον οικισμό, τρέποντας σε φυγή κατοίκους και παραθεριστές.
Μετά το 2007 και την καταστροφή της Ηλείας, πάντως, βάσει του σχετικού αναπροσαρμοσμένου θεσμικού πλαισίου (άρθρο 108 του Ν.4249/2014), την ευθύνη απομάκρυνσης πολιτών κατά τη διάρκεια δασικής πυρκαγιάς έχουν οι κατά τόπους δήμαρχοι. Εάν επηρεάζονται πάνω από ένας δήμοι η απόφαση λαμβάνεται από τον αρμόδιο περιφερειάρχη.
Έντυπη